Voorbije activiteiten - Erfgoeddag 2006

Erfgoeddag 2006

Tentoonstelling Glas in Lood

Inpikkend op het thema In kleur van Erfgoeddag 2006 koos de heemkundige kring Glas in Lood als onderwerp. Aan de hand van een tentoonstelling in De Zorge, het ontmoetingslokaal van de heemkring, wordt getoond hoe men glas in lood vervaardigt en welke materialen en technieken daarbij worden gebruikt.

Meestal wordt loodglas in verband gebracht met religieuze gebouwen, maar in de expositie zijn ook voorbeelden van andere toepassingen te zien. De tentoonstelling is deels opgebouwd rond het werk van Paul en Frederik Franchoo, glaskunstenaars en restaurateurs uit Varsenare.

Voor het eerst werkt de Heemkundige Kring Maurits van Coppenolle voor Erfgoeddag samen met enkele partners en worden in Sint-Kruis glasramen van vier religieuze gebouwen in de kijker geplaatst. Het zijn die in de kerk Heilige-Kruisverheffing aan de Moerkerkse Steenweg, in het klooster Mariawende aan de Pastorieweg 2, in de kapel van de Sint-Trudoabdij aan de Pelderijnstraat en in de weekkapel van de kerk Thomas van Kantelberg op het Peellaertplein. In die laatste locatie is er aandacht voor de brandglasramen uit de verdwenen Peellaertkapel aan de Maalse Steenweg.

Naar aanleiding van deze tentoonstelling is een brochure verschenen van 38 pagina's Glas in Lood. Deze is nog te koop in ons lokaal.

Home Voorbije Activiteiten

Bidkapel in de kerk Thomas van Kantelberg Sint-Kruis

Detail uit het glasraam van de voormalige Peellaertkapel in kerk Thomas van Kantelberg

Kapel van de Sint-Trudoabdij in Sint-Kruis

Glasraam uit het atelier J. Dobbelaere opvolger Justin Peene in de Naaldenstraat

De kapel van het klooster Mariawende Sint-Kruis

Detail uit het glasraam van de voormalige Peellaertkapel

Paul Franchoo heeft uitleg over de techniek van glas in lood

Glasramen van de kunstenaar Frederick Roderburg

Kunstatelier Paul en Frederik Franchoo

Voor deze tentoonstelling kregen wij de hulp van het glaskunstatelier Paul en Frederik Franchoo.

Paul Franchoo, geboren te Brugge op 11 augustus 1945 volgde na het middelbaar onderwijs een vierjarige opleiding als kunstglazenier. Na zijn legerdienst in 1965- 66 werkte hij tot eind 1983 in het glasatelier van Michel Martens. Volgde gedurende 6 jaar Academie Schone Kunsten te Brugge architectuur en vrij tekenen en leverde prestaties bij architect G. Tourlamain. In 1984 werd hij zelfstandig ondernemer tot 2001. Op 1 januari 2002 richtte hij “Glas en kunstatelier Franchoo B.V.B.A.” op en werkt er samen met zijn zoon Frederik.

De opdrachtgevers zijn vooral kerkfabrieken waardoor Paul Franchoo in Vlaanderen heel wat glasramen heeft gerestaureerd. Daarvoor verwijzen wij naar de lijst met uitgevoerde opdrachten. Naast het klassieke “glas in lood” evolueerde de firma naar creatief werk. Zowel Frederik als Paul experimenteerden met spiegel en spiegelglas. In deze functionele spiegels kan men zich nog echt in spiegelen en dit niettegenstaande de spiegelsplinters, groot of klein in elkaar verwerkt worden. De vorm kan vierkantig, rond, ovaal of totaal ongelijkmatig zijn. Reliefvormig met diepe insneden zijn eveneens mogelijk. De totaliteit van de spiegel is opengetrokken en in gelijke of ongelijke delen aan elkaar geplakt of gelijmd. Men kan spiegels bestellen waarvan bepaalde motieven telkens terugkeren al dan niet in kleur en uit totaal ongelijke stukken. De laatste jaren leggen beiden de klemtoon op gekleurde spiegels bestaande uit asymmetrische delen. Deze zeer speciale techniek (airbrushing) geeft helle contrasterende beelden op glas. Slierten van verschillende kleuren mengen zich in brede of smalle waaiers en steken fel af tegen hun achtergrond. Het kan gaan van egale vlakken met een simpele indeling tot zeer gecompliceerde eenheden. Altijd in contrast uitgewerkt, waardoor de effecten verassend mooi en enig zijn.

Uitgevoerde werken
-          Varsenare, Sint-Mauritius,   ’86 ’87 ’88 ’89 ‘90
-          Wiielsbeke, Sint-Laurentius,   ’88 ’89 ‘90
-          Markegem, Sint-Amand – Sint-Lucia, ’92 ’93 ‘94
-          Bisdom Brugge ‘94
-          De Haan, Sint-Monica, ’94 ’95 ’96 ’97 ’98 ’99 ’00 ‘01
-          Oostnieuwkerke, Kerk O.-L.-Vrouw, ’87 ’84 ’95 ‘00
-          Beernem, Sint-Amandus, ’95 ‘97
-          Staden, Rusthuis Sint-Jan ‘95
-          Wingene, Wildenburg, , ’94 ‘95
-          Brugge Sint-Andries, Sint-Anna, ‘96
-          Aartrijke Klooster Zusters van het Geloof, ‘96
-          Brugge, Sint-Salvators, ‘97
-          Veurne, Sint-Niklaas,    ‘97
-          Wervik, Anabilis, , ‘98
-          Brugge Assebroek, Sint-Katharina, ’98 ‘99
-          Snellegem, Sint-Eligius, ’98 ’00 ’01 ‘02
-          Adinkerke, Sint-Audonarus, ‘98
-          Sint-Joris, ‘99
-          Oostkerke, Sint-Veerle, ‘00
-          Zerkegem, Sint-Vedastus ’00 ‘01
-          Oostkamp, Sint-Pieters, ’01 ‘02
-          Vladslo Zusters van Maria ‘02
-          Oost-Vleteren ’03 ‘04
-          Gistel ‘04

Frederik Franchoo, geboren te Brugge op 16 april 1976. Na zijn studies “Beeldende kunsten” in de school “Heilige Familie” te Brugge studeerde hij af aan de Academie te Brugge en volgde te Menen in de glazenierschool de specialisaties in kunstglas. Was als hulpzelfstandige bij zijn vader Paul Franchoo medeoprichter van de “B.V.B.A. Glas en kunstatelier Franchoo.”

Paul en Frederik Franchoo bij het kunstwerk in het gebouw van de Organisatie voor het verbod op Chemische Wapens in Den Haag

Kunstwerk In Flandres Field in de gebouwen van de Dienst voor Toerisme in Ieper

Ontvangen door Koningin Beatrix

De stad Ieper vroeg aan Paul Franchoo om een kunstwerk te maken met als thematiek de eerste wereldoorlog. Ieper was immers in de eerste wereldoorlog zwaar gebombardeerd en was als eerste het slachtoffer van de verschrikkelijke gasaanvallen. De opdracht kwam van het OVCW (Organisatie voor het verbod op Chemische Wapens) die Ieper vroeg om iets origineel en kunstvol te ontwerpen. Het kunstwerk zou dan een ereplaats krijgen in het gloednieuwe gebouw van het OVCW in Den Haag. Verschillende kunstenaars namen deel aan deze wedstrijd. Twee ontwerpen bereikten de eindstreep. Een wandtapijt en het glaskunstwerk van Paul en Frederik Franchoo. De beide werken werden naar Boston verscheept in de Verenigde Staten van Amerika en moesten beoordeeld worden door een commissie onder toezicht van de Verenigde Naties. Voor de familie Franchoo waren het spannende dagen. Toen beslist werd dat het kunstwerk van de Franchoo’s met meerderheid van stemmen het pronkstuk zou worden in de nieuwe gebouw in Den Haag kon de familie Franchoo en Varsenare fier zijn. Nochtans is niet alles zo gemakkelijk verlopen als hier geschreven. Oorspronkelijk prijkte op het kunstwerk het kruis van Lotharingen, wapenschild van de stad Ieper en dat was voor de beoordelaars niet passend. In het kruis werd een vredesvogel verwerkt en dit kon het enthousiasme van beoordelaars alleen maar verhogen.

Het gebrandschilderd glasraam meet 1,7 bij 2,6 meter. In het middenluik prijkt het stadswapen van Ieper met vredesvogel, links en rechts tooien papavers het symbool van het gekende gedicht van John McCrae “In Flandres Fields the poppies blow…” waardoor de West-Vlaamse poppies sedert 1914 wereldwijd een vredessymbool werden.Op woensdag 20 mei 1998 had in Den Haag de officiële opening plaats van het gebouw van het OCCW. De blikvanger is het glazen triptiek van Paul en Fredrik Franchoo.

Tijdens deze plechtigheid werd Paul Franchoo in audiëntie ontvangen door de Nederlandse koningin Beairix. De stad Ieper had immers het triptiek geschonken aan het OVCW. Tijdens de audiëntie heeft de kunstenaar aan de koningin de symboliek van het kunstwerk uitgelegd en hij kreeg felicitaties van koningin Beatrix.

Tezelfdertijd kreeg hij de opdracht om in Ieper zelf een kunstwerk te maken voor het oorlogsmuseum “In Flandres’ Field”. Dezelfde thematiek moest de vrede uitstralen. Het werd opnieuw een glastriptiek met in elk paneel een bloeiende klaproos. De vermelding Ieper en het stadslogo prijken op het middenpaneel. Bij de onthulling van de klaprozen “In Flandres’ Field” kreeg Paul Franchoo persoonlijke waardering van Koning Albert II.

Belangrijke elementen om tot zulke kunsteffecten te komen zijn vooral eigen fantasie en creatie. De ideeën komen niet altijd vanzelf. Soms is het dagen piekeren hoe een opdracht uit te werken. Soms komt de spirit plotseling of zoek je voorbeelden uit het verleden. Een tweede belangrijk element is de kennis van moderne techniek en hulpmiddelen. Ook mag je oude technieken vb. blaasjeseffecten op glas in lood, niet vergeten. Het is de gedrevenheid en de creativiteit van de familie Franchoo die borg staan voor een perfecte realisatie van hun opdrachten.